نظرات ارزنده جهت مراقبت سالمند 

مراقبت از سالمندان در منزل  همیشه یکی از مسائل بحث برانگیز بوده و زمانی که جهت مداوا به بیمارستان میروند اغلب بیمارستان ها با همه بیماران یک رفتار دارند و سالمند نیز برای آنان بیماری است مثل سایرین آنها معمولا همیشه در بیمارستان های دولتی با کمبود نفرات مواجه هستند و نمی توانند وقت بیشتری برای سالمندان اختصاص دهند .

سالمندانی که اغلب با درد و ناتوانی در حرکت و شنوایی و بینایی دست و پنجه نرم می‌کنند و هنگام بستری ملاحظات خاص خود را دارند، گاه مورد بی‌اعتنایی قرار می‌گیرند و مراقبت ویژه‌ای از آنان به عمل نمی‌آید.

 سالمندان  از کیفیت مراقبت و پرستاری بیمارستان رضایت ندارد. او که به دلیل عمل کیسه صفرا در یک بیمارستان دولتی بستری شده بود، می‌گوید: ‌هنگامی که در بیمارستان بودم زحمات زیادی برای سلامتی من کشیدند که نتیجه‌بخش بود، اما مسائلی نیز برای من پیش آمد.

 به علت کم‌شنوایی متوجه صحبت‌های پرستاران نمی‌شدم و نمی‌دانستم چطور برای مشکلاتی که دارم باید پرستار را خبر کنم. وقتی پزشکان برای پرسیدن وضعیت می‌آمدند اگر حرف‌هایشان را نمی‌فهمیدم بلندتر نمی‌گفتند، فقط می‌خندیدند.

ابتدای بستری اجازه ندادند همراه داشته باشم و دخترم هم نتوانست آنها را متقاعد کند.

شب به من سرم وصل بود و هر چقدر پرستار را صدا زدم کسی نیامد. من که ناراحتی قلبی دارم خودم سرم را برداشتم که به دستشویی بروم، ولی وقتی برگشتم زمین خوردم و از حال رفتم، رگم صدمه دید و مقدار زیادی خون از آن خارج شد.

 سالمند۷۰ ساله دیگری است که از مراقبت‌های درمانی که در بیمارستان می‌شده راضی نیست. او می‌گوید: ‌به دلیل کمر درد شدید باید مدام تغییر وضعیت می‌دادم، ولی پرستاران فقط سر ساعت سراغ من می‌آمدند و طی دوران بستری خیلی اذیت شدم. آنها با من طوری رفتار می‌کردند که انگار جوان هستم و دارم بهانه جویی می‌کنم. البته بعضی از آنان خیلی مهربان و باملاحظه بودند، اما این شامل همه نمی‌شد. من به خوبی می‌شنیدم که وقتی می‌خواستند برای بررسی وضعیت من بیایند گاه با تمسخر در مورد من صحبت می‌کردند.

پژوهشی که در مورد اثرات آموزش بر نگرش دانشجویان نسبت به سالمندان توسط  از دانشگاه شهید بهشتی صورت گرفته گواه این موضوع است که دانشجویان رشته پرستاری در مقایسه با سایر دانشجویان دیدگاه مناسبی نسبت به سالمندان ندارند.

در این پژوهش نگرش ۹۰ دانشجوی دختر در رشته‌های پرستاری و شیمی در شهر تهران توسط پرسشنامه نگرش نسبت به سالمندان اندازه‌گیری شد. این پرسشنامه  چند جنبه نگرش نسبت به سالمندان را اندازه‌گیری می‌کند:

پذیرش شخصی، توانا بودن و مستقل بودن. از ۹۰ دانشجو ۶۰ نفر دانشجوی رشته پرستاری بودند که نیمی از آنها به عنوان بخشی از برنامه درسی خود آموزش رسمی درباره فرآیند سالمندی دیده بودند و نیمی از آنها هیچ گونه آموزشی نسبت به سالمندان دریافت نکرده بودند. ۳۰ دانشجوی رشته شیمی که نه رشته آنها ارتباطی با سالمندان داشت و نه آموزش رسمی راجع به این موضوع دریافت کرده بودند، نقش گروه کنترل را ایفا کردند. نتایج نشان داد که برخلاف انتظار، پرستاران آموزش دیده به طور کلی نگرش منفی‌تری از دو گروه دیگر از خود نشان دادند. هرچند این تفاوت از نظر آماری معنی‌دار نبود.

همچنین نگرش دانشجویان به طوری کلی در مورد پذیرش شخصی سالمندان مثبت‌تر از ابعاد دیگر پرسشنامه بود، ولی تجربه برخورد بیشتر با سالمندان در محیط جامعه و کار رابطه معنی‌دار و منفی با پذیرش شخصی افراد نسبت به سالمندان داشت.

نتایج تحقیق حاضر، نقش آموزش رسمی به متخصصان را زیر سوال می‌برد و پیشنهاد می‌شود که محتوای این گونه آموزش‌ها با دقت بیشتری مورد بررسی قرار ‌گیرد.

                                                  آموزش خاص سالمندان

پرستاری سالمندان یک تخصص در رشته پرستاری است که در بسیاری از کشورهای دنیا تدریس می‌شود. در کشور ما ایران نیز چندی است همراه با توجه بیشتر به طب سالمندی پرستاران نیز برای مراقبت‌های ویژه سالمندی آموزش می‌بینند، اما این آموزش گسترده و فراگیر نیست و تعداد کمی از پرستاران را در بر می‌گیرد.

یک کارشناس ارشد پرستاری هدف این مراقبت را ارتقا و حفظ سطوح عملکردی و کمک به سالمند، انتخاب و استفاده از نیرو و انرژی خود سالمند به منظور تقویت استقلال او می‌داند.

 پرستار به بیمار کمک می‌کند تا حداکثر حرکات جسمی و انجام امور ارادی را حفظ کرده و با فقدان‌های روحی، روانی، اجتماعی و جسمی تطابق یابد. بر طبق این تعلیمات، پرستاری که در پرستاری سالمندان گواهی می‌گیرد، دارای دانش تخصصی در زمینه تغییرات حاد و مزمن سالمندان است. این کارشناس استفاده از خدمات پرستاران سالمندان را در مراقبت‌های درازمدت بسیار موثر می‌داند و می‌افزاید: وقتی پرستار در مورد مسائل بالینی که پرستاران و سالمندان با آن روبه‌رو هستند به دانش جدید مجهز باشد به طور معنی‌داری از افت کیفیت مراقبت و افت کلی سلامتی و موارد مرتبط با آن کاسته می‌شود.