آیا اومیکرون باعث مرگ کودکان می شود؟

تا به حال حدود ۴۰۰ میلیون مورد ابتلای کووید۱۹ و حدود ۵ میلیون و ۸۰۰ هزار مرگ ناشی از آن از ابتدای شروع پاندمی در جهان به طور رسمی اعلام گردیده و طبق آمار یونیسف تا ماه گذشته از این تعداد ۰/۴٪ یا بعبارتی حدود ۱۲/۵ هزار مورد مرگ اطفال و نوجوانان بوده است که ۴۲٪ آن بین سنین صفر تا ۹ سال واقع شد.

کنون جهان با سویه اومیکرون مواجه است که به نسبت واریانت های پیشین، برای کودکان خطرناک به نظر می رسد. مقایسه اطلاعات واصله از آفریقای جنوبی در زمان سویه دلتا و زمان حال که اومیکرون غالب گشته، نشان میدهد که پذیرش بیمارستانی کودکان به دلیل کرونا حدود ۵۰٪ افزایش داشته است، هرچند شدت وضعیت بیماران کمتر از دلتا بوده. طبق یک مطالعه پره-پرینت که توسط دکتر واسیلا جاسات و همکارانش در ماه گذشته با Lancet ثبت گردید، ۱۷٪ کل بستری ها در موج اومیکرون را کودکان تشکیل می دهند و ۱۰٪ از کل بستری ها نیز زیر ۵ سال سن دارند که تقریبا همگی واکسینه نشده بودند.

آمریکا یکی از شدیدترین پیک های کرونا را اخیرا با گسترش و غلبه اومیکرون تجربه نمود که باعث جهش میزان مرگ و میر نیز گردید که برخی مربوط به کودکان است. در حال حاضر ۸۲۴ کودک به طور روز انه در آمریکا بستری می شوند که اکثر غیر واکسینه و زیر ۵ سال هستند.
دپارتمان دولتی بهداشت ایالت می سی سی پی در آمریکا نیز اخیرا خبر از فوت دو کودک زیر ۵ سال ظرف کمتر از یک هفته در اثر کرونا داد، که هیچکدام واکسن دریافت ننموده بودند‌.
نهاد بهداشتی ایالت نیوجرسی هم از ۴ موردمرگ کودکان ناشی از اومیکرون درماه اخیر خبر داد که یک سوم مرگ کودکان از ابتدای پاندمی را در این ایالت آمریکا شکل میدهد. سه مورد از این مرگ ها شیرخوار و یک مورد نیزکودک زیر ۱۰ سال بود.
در ایالت آتلانتا آمریکا نیز ۹ مورد مرگ کودکان زیر ۱۵ سال ظرف یک ماه اخیر گزارش شده است.
در ایالت ایندیانا بیش از نیمی از کودکان پذیرش شده در بیمارستان به ICU رفتندو حداقل ۴۰٪ نیلزمند استفاده از تنفس مکانیکی(ونتیلاتور) شدند.

یک‌مطالعه ایتالیایی بر روی ۶۸۵ مورد کووید۱۹ کودکان و نوجوانان زیر ۱۸ سال نشان داد که ۱۰٪ آنها تظاهرات شدید گوارشی همانند آپاندیسیت، اینتوساسپشن (درهم فرورفتگی روده کوچک)، پانکراتیت، آدنومزانتریت منتشر و آسیت بین ۴ تا ۶ هفته پس از شروع بیماری را تجربه می کنند. البته کودکان بین ۵ تا ۱۰ سالی که درشروع بیماری علائمی همچون درد شکم، لنفوپنی و التهاب مولتی سیستمیک داشتند بیشتر احتمال داشت که تظاهرات گوارشی ذکر شده راتجربه کنند.

حدس زده می شود یکی از دلایل خطر برای کودکان، درگیری بیشتر مجاری تنفسی فوقانی در سویه اومیکرون باشد که باعث وضعیتهایی مثل Croup (خروسک) در خردسالان می شود.

باز بودن مدارس درکشورهای غربی به گسترش اومیکرون دربین کودکان کمک کرده. هرچند این سویه در کودکان بروز خفیف تر و گاهی بدون علامت دارد اما کادر وپرسنل مدارس به راحتی مبتلا می گردند به نحوی که گفته می شود الان در آمریکا کمبودمعلم جایگزین ایجاد شده است.

البتهCDD در یکی از گزارشات هفتگی خود از افزایش احتمال دیابت در حدود ۳۰ روز پس از عفونت کووید۱۹ در جوانان و کودکان زیر ۱۸ سال ابراز نگرانی شده است که در این صورت باید گفت ابتلای کودکان به کرونا می تواند عارضه جدی و تهدید کننده ایی به غیر از خود عفونت نیز داشته باشد.

نتیجه می گیربم که اومیکرون را نباید خفیف و یا کم خطر تصور کرد و بخصوص برای کودکان، که قبلا کمتر به سوش های دیگر مبتلا می شدند، اکنون سویه اومیکرون یک خطر جدی محسوب می گردد لذا رعایت پروتکل ها، دقت و تامل بیشتر در بازگشایی مدارس، گسترش واکسیناسیون مناسب برای کودکان و حتی خردسالان از جمله اقدامات پیشگیرانه است. تا این لحظه از بین واکسن های مطرح در جهان برای کودکان بیشترین مطالعات با نتایج مثبت متعلق به فایزر و مادرنا می باشد، هرچند سینوفارم و سوبرانا (در ایران مشابه آن پاستوکووک است) نیز به کار رفته اند.
ضمنا همکاران پزشک در صورت علامت دار شدن کودکان بخصوص خردسالان آمادگی کامل برای رصد نمودن و اقدامات درمانی جدی تر را در صورت لزوم داشته باشند و این سویه را دست کم نگیرند. در عین حال همکاران پزشک نسبت به احتمال عوارض شدید گوارشی و یا دیابت در یک ماه پس از بیماری در کوکان حساس باشند و ضمن هشیار نمودن والدین کودکان مبتلا به کووید۱۹، در صورت مراجعه اطفال با علائم گوارشی و یا دیابت در طول پاندمی، حتما از سابقه ابتلا به کووید۱۹ در شرح حال بپرسند.

دکتر حسن رودگری
دانشگاه علوم پزشکی شهید بهشتی